Op 14 januari stelde het Metaforum, de interdisciplinaire denktank van de KU Leuven, zijn visienota “Een duurzame energievoorziening voor België” voor.
De visietekst bespreekt vragen zoals: hoe moeten we in de toekomst elektriciteit produceren? Wat kan de overheid doen binnen en naast het Europese beleidskader? Wat kan de milieubewuste consument doen? Hoe ziet de hernieuwbare energieproductie er best uit? Moeten we verder met kernenergie? Op welke meest kosteneffectieve manier komen we tot minder broeikasgassen uit auto's en vrachtvervoer? Welke alternatieve brandstoffen zijn er? Is de trein nemen milieuvriendelijker dan het vliegtuig? En wat is de oplossing voor het vliegverkeer?
Als we naar het luik groene stroom kijken komen er enkele conclusies uit de visietekst:
De werkgroep besluit dat er wel perspectieven zijn voor zonne- en windenergie op lange termijn indien sterk wordt ingezet op technologische vernieuwing. Hun bevinding hierover is dat de beste mix 74% wind en 26% zon zou bedragen. Vooral de uitbouw van de windcapaciteit op de Noordzee zou een goede optie zijn (no regret-optie), omwille van de goede correlatie met de vraag naar elektriciteit.
Ze pleiten sterk voor een Europees gecoördineerde uitbouw van hernieuwbare energie. Een oproep die ODE zeker steunt.
Als we in de visietekst naar het luik groene warmte kijken moet in een stedelijke omgeving de klimaatneutrale warmte komen van ofwel warmtenetten die een klimaatneutrale warmtebron gebruiken (geothermie, restwarmte uit de industrie), ofwel warmtepompen (warmte en koeling). Een warmtenet is een nieuwe infrastructuur die enkel zin heeft bij voldoende bevolkingsdensiteit en wanneer er restwarmte of geothermische bronnen aanwezig zijn.
Er is in de regelgeving ook nog te weinig aandacht voor de rol van opslag van verwarming van gebouwen en elektriciteit. De werkgroep baseert deze stelling onder andere op een verwijzing naar de terugdraaiende teller voor huishoudelijke zonne-energie. De digitale meter vervangt echter de klassieke meter, waardoor de interesse in opslag in principe zou moeten toenemen.
De centrale vraagstelling van deze visietekst is wat een energie- en klimaatbeleid voor België zijn over de lange termijn. Daarvoor zijn volgens de visietekst drie dingen nodig om te slagen: internationale onderhandelingen en samenwerking, technologische vooruitgang en een slim beleid dat tegelijk een ambitieus energie- en klimaatbeleid voert. De werkgroep gelooft daarbij sterk in de emissiehandel voor CO2-uitstoot. Om ook de lange termijn omslag te realiseren zal echter waarschijnlijk een mix van beleidsinstrumenten nodig zijn.